Dlaczego warto czytać dzieciom książki?

          Rodzice często pragną, aby ich dziecko posiadało obszerną wiedzę z różnych dziedzin życia. Jak słusznie przypuszczają, rozległa wiedza o świecie najprawdopodobniej ułatwi ich pociechom osiąganie sukcesów w dorosłości. Środkiem mogącym posłużyć do zdobycia tego celu jest czytanie książek. Wyzwanie, jakiemu muszą podołać rodzice i nauczyciele w tym zakresie, jest nauczenie dziecka „lubić książki”.

Po co czytać dzieciom?

         Wpływ czytania na rozwój dziecka nierzadko bywa bagatelizowany. Wielu ludzi uzasadnia jej unikanie brakiem wolnego czasu bądź powszechnym dzisiaj traktowaniem urządzeń elektronicznych, np. smartfona, tableta, jako alternatywy dla książek. Aby dziecko mogło we właściwy sposób opanować niełatwą dla niego sztukę uczenia się, konieczne jest wykształcenie zdolności do koncentrowania się przez dłuższy czas, czemu sprzyja czytanie. Obcowanie z książką ponadto rozwija kreatywność, pobudza wyobraźnię dziecka. Czytając, często tworzymy swoistego rodzaju „ekranizację” czytanych przez nas treści, stając się jej „reżyserami”. Rozwijając u dziecka umiejętność czytania, dajemy mu zatem niepowtarzalny prezent na całe życie, który może wykorzystać w celu nabywania nowych umiejętności (nauka przez czytanie) oraz w celach rozrywkowych (czytanie rekreacyjne).

Po co kształtować w dzieciach zainteresowanie książkami?

            Czytanie pozwala rozwinąć umiejętność argumentowania, wyrażania własnych opinii i konstruktywnej ich obrony. Ponadto, dzięki czytaniu, „mały człowiek” poszerza zasób słownictwa, a co za tym idzie – również zakres wiedzy. Czytanie doskonali pamięć oraz myślenie logiczne, przyczynowo-skutkowe. Sztuka czytania nie polega jedynie na bezcelowym składaniu liter i słów – czytamy, by czegoś się dowiedzieć, a żeby zrozumieć czytany tekst, należy pamiętać bieg zdarzeń w nim opisanych.

W jaki sposób przekonać dzieci do czytania?

• Pamiętajmy, że pierwszą „szkołą” dziecka jest dom rodzinny. Jeżeli chcemy wypracować określone zachowania u dziecka, musimy zacząć od samych siebie – dotyczy to także czytania. Gdy dziecko będzie regularnie widywało nas „z nosem w książce”, istnieje duże prawdopodobieństwo, że samo będzie sięgało po literaturę.
• Czytajmy razem z dzieckiem. Zanim dziecko nauczy się czytać, czytajmy mu codziennie, aby przyzwyczaić je do obcowania z literaturą. Przyjmuje się, że wystarczy 20 minut dziennie. Starszym dzieciom warto podsuwać lektury, które znamy sami. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że nasze pociechy nie zapoznają się z treściami dla nich nieodpowiednimi, a ponadto będzie stwarzało to okazje do wspólnych rozmów, podejmowania dyskusji na poruszane w nich tematy.
• Zabierajmy dziecko do biblioteki. Pomimo ogromnej dostępności literatury w formie elektronicznej warto zapoznać dziecko z szeroką ofertą bibliotek. Kolorowe okładki książek na pewno będą stanowiły wartość dodaną, dzięki której dziecko zainteresuje się książką.
• Starajmy się, aby dzieci zamiast korzystać z ekranów, sięgały po książkę. Współczesny człowiek coraz większą część swojego życia przenosi do sieci. Wielu z nas uważa, iż dziecko powinno kształtować „cyfrowe kompetencje” jak najwcześniej. Czy wielu z nas nie patrzy z podziwem na dzieci, które jeszcze nie potrafią mówić, a już przy pomocy smartfona włączają sobie bajki? Zjawisko to może mieć katastrofalne skutki dla kształtującego się mózgu. Dając dziecku książkę, możemy być pewni, że nie wpłynie to negatywnie na jego rozwój. A czy to właśnie nie na dobru dziecka zależy nam najbardziej?

Co na temat czytania dzieciom mówią badania?

            Znaczenie czytania książek w rozwoju dzieci od lat stanowi przedmiot badań naukowych i programów edukacyjnych zarówno w Polsce, jak i za granicą.

            Wyniki badań przeprowadzonych w 2006 roku w ramach kampanii społecznej „Cała Polska czyta dzieciom” wskazują, że codzienne czytanie dzieciom w przedszkolach i szkołach wiąże się z pozytywnymi efektami odnoszącymi się do funkcjonowania poznawczego, jak również sfery społeczno-emocjonalnej, m. in.: wzrostem rozumienia tekstów i poleceń, poprawą koncentracji uwagi, zwiększeniem zdolności myślenia krytycznego oraz myślenia przyczynowo-skutkowego, poprawą relacji międzyludzkich.

             Albert Einstein powiedział kiedyś: „Jeżeli chcesz, aby twoje dzieci były inteligentne, czytaj im bajki. Jeżeli chcesz, aby były bardziej inteligentne, czytaj im więcej bajek”. Warto zapamiętać te słowa i przypominać je sobie za każdym razem, kiedy zamierzamy zrezygnować ze wspólnego czytania z dzieckiem, usprawiedliwiając się w każdy możliwy sposób.

            A zatem… czytajMY!

                                                                                                                      Opracowała: E. Kajda